W.N.44 H - Peilstand Langerak


Peilstand
Peilstand Langerak bevind zich aan de Zeeweg in Bloemendaal en is omstreeks 1943 gebouwd om metingen te kunnen verrichten ter behoeve van de gechutsbunkers van de kustbatterij Langerak. De Peilstand behoorde niet tot de batterij en was door de afstand ondergebracht in een speciaal hiervoor gebouwde stelling. De naam van de stelling was Baupunkt 143 welke behoorde tot W.N.157. In de kustbatterij Langerak stond nog een Peilstand maar deze was gebouwd van simpel metselwerk. Dit bunkertje bestond uit 2 ruimtes waarvan er 1 werd gebruikt voor het verrichten van metingen en de tweede ruimte werd gebruikt als manschappenverblijf. Het doel van de meetposten was tot een nauwkeurigere berekening te komen dan enkel door de Leitstand vergaarde informatie. De Leitstand zond als het ware een recht signaal uit. Maar door de meetposten te voorzien van een hoekmeter was het mogelijk de signalen elkaar te laten kruizen en daardoor tot een veel nauwkeurigere berekening te komen met waar het vijandelijke doel zich bevond. De verzamelde informatie uit de meetposten werd vervolgens door gebeld naar de Leitstand en hier werd uiteindelijk de precieze afstand berekend tot het doel. Deze informatie werd dan weer razendsnel doorgegeven aan de bemanning in de geschutbunkers. En zij konden uiteindelijk vrij nauwkeurig de instelwaarde van het geschut bepalen.

S449
S449

Baupunkt 145 - W.N.44H
In oktober 1943 was de Peilstand Langerak een opzichzelfstaande stelling welke werd aangeduid als W.N.157 en Baupunkt 143. In deze kleine stelling stonden slechts enkele bunkers waarvan de Peilstand de enige bomvrije was. Omstreeks 1945 heeft de bezetter er echter voor gekozen een deel van het noordelijk landfront en de peilstand stelling samen te voegen tot 1 stelling. Deze stelling kreeg dan ook de nieuwe aanduiding Baupunkt 145 "W.N.44H" De Peilstand bleef de enige bomvrije bunker van deze stelling en was van het type S449. Dit regelbau type was speciaal ontworpen als meetpost en is in Nederland slechts 2 keer gebouwd. Het tweede exemplaar bevond zich in Vlissingen en viel onder Stp.Tannhäuser. Met de bouw van deze bunker werd in 1942 begonnen maar vandaag de dag zijn alle bunkers uit deze stelling gesloopt. De S449 was een meetpost voor normale tot zware batterijen en was uitgevoerd in Baustärkte B. Door de observatiesleuf lijkt dit type op een kleine leitstand maar dat was dus niet het geval. Wel voldeed de bunker aan alle voorschriften en was voorzien van zowel een nabij-verdediging als van een gassluis. Voor de S449 in Bloemendaal werd een duintop dusdanig verhoogt dat de bunker een vrij uitzicht over de zee kreeg en vandaag de dag steekt er nog steeds een stukje beton van deze bunker uit de kunstmatig verhoogde duin.

S449
S449

Volgens de oude Duitse kaart van 08-01-1944 waren er in deze stelling slechts vier bouwwerken gebouwd waaronder een Tobruk, een K.W.K. opstelling, en een manschappenverblijf. Deze werken waren onderling verbonden door middel van een gang. Maar waarschijnlijk is hier niks meer van over. Toen het stuk landfront eenmaal bij de stelling was opgenomen bestond het weerstandsnest uit wat extra werken waaronder enkele tobruks en een Küver 450a. Ook hiervan resteren nog enkele werken waaronder de bekende scheef gezakte tobruk boven op een duin.


Op de bovenstaande kaart is goed te zien hoe klein de stelling was. En tevens geeft de kaart aan dat voor de S449 op 08-01-1944 slechts het beton was gestort maar deze nog niet gereed was voor gebruik. Het Bouwnummer valt al wel van de kaart af te lezen en was 6619. Dit nummer is nog altijd in de bunker aanwezig. Een volgende bunker die met zekerheid in de stelling is gebouwd ie een zoeklichtremise. Deze bunker heeft een hoogte van vier meter zodat het zoeklicht er makkelijk in gereden kon worden. Ook liggen er vlak bij de S449 nog enkele resten van een badhuis. Ook het gebouwt van de Bloemendaalse reddingsbrigade is boven op een bunker gebouwd en niet ver daar vandaan staat nog een Commandobunker en een wasgelegenheid. Deze bunkers zijn echter niet meer te bezoeken en hebben plaats moeten maken voor een parkeerplaats. (Hierover later meer) Op de kaart staat ook nog "Das Runde Haus" Dit was het strand paviljoen van Bloemendaal en is rond 22-04-1944 op last van de Duitsers met de grond gelijk gemaakt. Dit ter bevordering van de aanleg van de Atlantikwall.


Baupunkt 145a - W.N.44H
Niet ver van BP145 ligt BP145a. Deze stelling behoorde ook tot W.N.44h en hier zijn nog de nodige bunkers van aanwezig. Zoals eerder gemeld is het gebouw van de Bloemendaalse Reddingsbrigade boven op een bunker gebouwd. Deze bunker was een flankerende geschutsbunker van het type 631. De Bloemendaalse Reddingsbrigade bestaat al sinds 1923. Maar rond 1943 is hun oude gebouw onteigend en gesloopt. Pas in juni 1971 kregen zij een goed nieuw gebouw welke boven op de bunker werd gebouwd. En op deze locatie bevind de Vrijwillige Bloemendaalse Reddingsbrigade zich nog steeds. De bunker heeft het bouwnummer 6026a en verkeert in een zeer goede staat. Zo is het ST teken evenals het bouwnummer nog goed zichtbaar. En zit vrijwel al het ijzer, op de deuren na nog in de bunker. In 2008 werd er in deze stelling nog twee bijzondere vondsten gedaan. Tijdens de herinrichting van de boulevard werden er onder de parkeerplaats twee onbekende bunkers gevonden. Deze bunkers waren geheel onbekend en waren ook niet door het BRV opgetekend. Het ging om een commandobunker van het type Küver 451a en een Wasgelegenheid. In de Küver 451a staan een aantal fraaie fresco's en het bouwnummer 6022. Beide bunkers zijn niet gesloopt maar zijn weer onder de parkeerplaats weggewerkt. Een volgende bunker welke als gesloopt bekend stond was een flankerende geschutsbunkers van het type 667. Deze bunker werd enkele jaren geleden terug gevonden door de HBP en stond opgesteld richting de Zeeweg. Hierdoor is de scharte ook kleiner uitgevoerd dan normaal. Het bouwnummer van deze bunker is 6028 en de bunker verkeert in een redelijke staat. Naast deze bunkers stonden er nog een aantal verdedigingswerken in de stelling waaronder nog een 667, Twee bunkers van het type 668 en nog een flankerende bunker van het type 612. Daarnaast stonden er op 25-03-1945 nog twee bunkers gepland. Deze bunkers hadden ook een flankerende werking en zouden van het 681 worden.


Her en der zijn nog de resten van deze stelling terug te vinden waaronder de Peilstand, enkele tobruks, en de 631 welke in gebruik is bij de reddingsbrigade. Wel liggen deze resten in een verboden gebied. En door de drukte op de Zeeweg zijn deze niet altijd zonder risico te bezoeken.