Stelling Afsluitdijk


In 1927 is de Staat der Nederlanden begonnen met de bouw van de waterkering tussen Friesland en Noord Holland. Deze dijk, beter bekend als de Afsluitdijk werd in 1932 voltooid en een jaar later in 1933 opengesteld voor het wegverkeer. Een bijkomend probleem was dat door deze dijk de marine haven in Den Helder en de Vesting Holland kwetsbaar was geworden voor aanvallen van uit het noorden. Om deze gaten in de verdediging van Nederland te dichten zijn er weerszijde van de Afsluitdijk stellingen gebouwd. Aan de Friese zijde werd Stelling Kornwerderzand aangelegd bestaande uit 17 kazematten in 3 linies. 9 van deze kazematten waren uitgerust met mitrailleurs en er zijn 2 kazematten gebouwd voor kanonnen. Voor de luchtverdediging werden er ook 2 kazematten gebouwd en er was een kazemat waar van uit de commandovoering plaats vond. Voor de stroomvoorziening van de stelling waren er 3 kleine aggregaatkazematten. En ten slotte is er in 1934 nog een extra kazemat bijgebouwd voor een zoeklicht en een aggregaat.

Aan de Noord Hollandse kant verscheen een soort gelijke stelling welke de naam Stelling Den Oever droeg, refererend aan het naast gelegen plaatsje Den Oever. Dat deze verdedigingswerken niet voor niets zijn gebouwd werd tijdens de meidagen van 1940 al snel duidelijk toen er aan de Friese zijde van de dijk de "Slag om de Afsluitdijk" werd uitgevochten. De Nederlandse troepen die in minderheid waren wisten toch min of meer de slag te winnen.

Tegenwoordig zijn aan weerszijde van de dijk vrijwel alle kazematten nog aanwezig. Aan de Friese zijde worden de verdedigingswerken beheerd door het Kazemattenmuseum welke enkele kazematten in gebruik heeft voor exposities. Ook zijn hier enkele Duitse bunkers te vinden die hier later in de oorlog door de bezetters zijn gebouwd. Eén nadeel aan deze zijde is wel dat alle kazematten zijn afgesloten en je vrijwel nergens even binnenin een kijkje kan nemen. Aan de Noord Hollandse zijde van de dijk zijn de meeste kazematten wel te betreden, althans tijdens ons bezoek rond 2014. De foto verslagen omtrent onze bezoeken aan deze stellingen kunt hier hieronder bekijken.