De kunstbunker in Castricum was het eerste kunstdepot in de Nederlandse duinen, en is gebouwd tussen november 1939 en april 1940. De bunker bestond uit 1 ruimte welke een oppervlakte meet van 212 m³. De muren en het dak bestonden uit een laag gewapend beton van 1,5 meter en als extra bescherming werd de grondlaag welke was weggegraven voor de bouw later weer over het bouwwerk uitgestrooid. Deze laag bestond uit 4 meter en zou later zijn aangevuld tot 10 meter. De kunstbunker werd gebouwd in opdracht van de gemeente Amsterdam en de vergunning voor de bouw werd op 17 oktober 1939 aangevraagd bij de gemeente Castricum. In samenwerking met het Provinciaal Waterleidingsbedrijf werd de locatie nabij de Helmweg gekozen, enkele honderden meters naast "Kijk uit" in het Geversduin. De bunker zou uit 1 ruimte gaan bestaan van 12 bij 5 meter en een hoogte krijgen van 2,5 meter. Op 1 januari 1940 is het beton gestort en in maart van dat jaar werd de bunker opgeleverd. In de bunker stond een luchtfilter opgesteld die continu de juiste temperatuur en luchtvochtigheid in de bunker waarborgde. Voor de schilderijen werden er uitschuifbare rekken geplaatst waarin de schilderijen door middel van een railsysteem in geplaatst konden worden. Al deze schilderijen waren genummerd en werden dagelijks gecontroleerd door de depotbewaker die in een huisje bij Kijk Uit verbleef.
Hoewel de Duitse bezetter goed op de hoogte was van wat er in kunstbunker verborgen lag hebben ze dit tot dan toe volledig toegestaan, waarschijnlijk om het na hun overwinning rustig naar Duitsland te kunnen transporteren. Echter kwam er op 17 oktober 1942 een einde aan de kunstbunker in Castricum omdat er op deze locatie werd begonnen met de bouw van de Atlantikwall. En opnieuw moesten de Nederlandse kunstschatten opzoek naar een nieuwe locatie. De Duitsers bouwde op deze locatie een nieuwe bunker stelling onder de naam Widerstandsnest 43a deze stelling bestond uit een 30 tal dunwandige bunkers hoofdzakelijk bedoeld voor opslag, huisvesting, en aanverwante zaken. Ook de kunstbunker is in deze stelling opgenomen en heeft dienst gedaan als opslag voor goederen en waarschijnlijk zelfs een tijdje als onderkomen. Op de binnenmuren van de kunstbunker zijn nog altijd 3 teksten te zien die toen der tijd door Duitse soldaten zijn aangebracht. Te weten: "Ein Volk, ein Reich, ein Führer" "Führer befehlt, wir folgen" en de tekst "England verrecke" Na de oorlog zijn alle bunkers die door de Duitsers zijn gebouwd weer afgebroken of onder het zand verstopt maar voor de kunstbunker volgde een tweede leven. Tot 1958 is de bunker hergebruikt als aardappelschuur voor de plaatselijke groenteboer maar vanaf dat jaar werd de bunker weer gebruikt voor het opslaan van waardevolle voorwerpen. Ditmaal voor het filmarchief van de firma EYE (Filmmuseum) Tegenwoordig word het hier nog steeds voor gebruikt en komt er vrijwel nooit meer iemand binnen.
Kunstbunker Castricum
Helmweg - Geversduin
Bouwjaar 1939 - 1940
