Seeziel-Batterie Heerenduin


Ten zuiden van IJmuiden is het Nederlandse leger al vroeg begonnen met de bouw van een kustbatterij. Toen Nederland eenmaal gecapituleerd was is deze stelling dan ook vrijwel direct overgenomen door de Duitse bezetter. In juni 1940 zijn ze begonnen de batterij te verbouwen en kreeg het de nieuwe tijdelijke naam Südbatterie. Al snel bleek dat ook deze batterij niet meer aan de eisen voldeed en is men op begonnen met de bouw van een zware kustbatterij onder de naam "Batterie Prien" Vernoemd naar een Duitse onderzeeboot kapitein met een helden status. Günher Prien is in 1908 geboren en stapte in 1935 voor het eerst in een duikboot. Toen hij op 7 maart 1941 omkwam was hij onderscheiden met zowel het IJzerenkruis als het Ridderkruis. Later in de oorlog zou de batterij nog eenmaal een naamsverwisseling ondergaan en deze naam draagt de batterij vandaag de dag nog steeds “Batterie Heerenduin” Vernoemd naar het gebied waar de batterij zich in bevind.


Geschutsbunker type M272 (1)
Geschutsbunker type M272 (2)
Geschutsbunker type M272 (3)
Geschutsbunker type M272 (4)


In deze perioden is de batterij ook zwaar versterkt en werden de Open Beddingen waar het geschut voorheen instond vervangen door geschutbunkers van het type M272. De bewapening van deze bunkers bestond uit 4 stukken 17 cm SKL40 geschut die een reikwijdte hadden van 19,5. Deze vier geschutbunkers van het type M272 (M = Marine) zijn de enige exemplaren van dit type die de bezetter in het Nederlandse deel van de Atlantikwall heeft gebouwd. De M272 waarvoor 760  kubieke nodig was om deze te bouwen bestaat voor een groot deel uit de ruimte waar het geschut op ijzeren bouten stond opgesteld. Onder deze ruimte bevond zich de hulzenput die werd gebruikt voor de opslag van reeds afgeschoten hulzen. Aan de achterzijde van de bunker bevond nog zich een hal die liep naar de uitgang en enige munitie bergplaatsen. Deze bergplaatsen bevonden zich weerszijde van deze hal en waren geschikt voor de opslag van een kleine hoeveelheid munitie. De hoofdvoorraad munitie lag opgeslagen in 3 bunkers die hier speciaal voor waren ontworpen en ook veelvuldig zijn terug te vinden langs de Nederlandse kust. De grootste munitiebunker was van het type FL246 en twee kleinere bunkers waren van het type 134. Voor het flankerende geschut werden er twee geschutbunkers gebouwd bestaande uit een 612 en een 681. Deze bunkers lagen langs het strand en konden zodoende ook het stand onder vuur nemen. Beide bunkers zijn gesloopt zoals bijna alle flankerende geschutbunkers langs de Nederlandse kust.


Munitiebunker type 134
Munitiebunker type 134

De vuurleiding in Batterie Heerenduin werd geregeld vanuit de vuurleidingspost van het type M178. Dit zeldzame type Leitstand is slechts viermaal in de gehele Atlantikwall gebouwd en bestond uit een reusachtig hoeveelheid beton van ruim 2300 kubieke meter. Deze Leitstand die in de volksmond de “autobunker” word genoemd bestaat uit 3 etages. Op de onderste etage bevonden zich de rekenkamer, een ruimte waar apparatuur stond opgesteld, en een ruimte voor de officieren. Deze ruimte was dan ook de grootste ruimte van de bunker en bevond zich onder het grondniveau. Op de tweede etage bevond zich de observatieruimte. En op de bovenste etage stond de afstandsmeter opgesteld. Deze imposante bunker bevind zich te midden van de vier geschutbunkers en kon in geval van een vijandelijke dreiging de verzamelde informatie via een bunkertelefoon doorspelen naar de geschutbunkers die vervolgens konden vuren.







Gebouwd in Seeziel-Batterie Heerenduin
Type: Bouwnummer: Functie:
FL246 5832a  Munitiebunker
M178     5831a Vuurleidingspost
M272       5833a Geschutbunker
M272       5834a Geschutbunker
M272      5835a  Geschutbunker
M272       5836a Geschutbunker
134         5837a  Munitiebunker
612         5838a  Geschutbunker
668          5839a Manschappenverblijf
681            5840 Mitrailleursbunker
688          5840a Manschappenverblijf
688          5840b Manschappenverblijf
134         5841   Munitiebunker