Luftwaffe Bouwnummers


De Duitse bezetter heeft tijdens de Tweede Wereldoorlog een groot aantal Radarstellingen gebouwd in de hoop de luchtoorlog boven Europa te kunnen domineren. In deze stellingen stond een hele reeks van bunkers die speciaal voor de Lutwaffe was ontworpen. Deze bunkers vielen onder de 400 serie en hadden voor het serienummer de letter L staan wat aangaf dat het om een bunker van de Luftwaffe ging. Deze 400 serie bestond uit ongeveer 75 verschillende types bunkers waarvan er plusminus 25 in Nederland zijn gebouwd. Al deze bunkers vielen onder Ständige ausbau (St) wat inhield dat ze geheel gasdicht afsluitbaar waren en tevens waren voorzien van 2 meter dikke muren. Een tweede serie bunkers die speciaal voor de Luftwaffe zijn ontworpen waren de Küverbunkers die enkel in Nederland zijn gebouwd. Deze serie bestond uit ongeveer 28 verschillende types en vielen in tegenstelling tot de 400 serie niet onder de Ständige ausbau.

Zoals vrijwel alle St bunkers hadden de Luftwaffe bunkers ook een bouwnummer. Deze nummers weken echter af van de normale nummers die in de Duitse bunkerbouw werden toegepast. De normale nummers bestonden uit vier cijfers waarvan de eerste twee de stelling aangaven en de laatste twee cijfers het feitelijke bunkernummer.

De Luftwaffe bouwnummers zaten iets anders in elkaar want deze hadden naast een stellingcode en bunkernummer ook nog een gebiedscode. De Nederlandse kust was door de Luftwaffe in 7 gebieden verdeeld die allen een eigen gebiedscode hadden. Als voorbeeld nemen we de Küver 409 die behoorde tot de Tigerstelling. Het bouwnummer van deze bunker was AL10029 waarvan de A aangaf tot welk gebied / sector de bunker behoorde. In dit geval geeft de A aan dat de bunker is gebouwd in sector A welke het Waddengebied bestreek van Schiermonnikoog tot Texel. De tweede letter in het bouwnummer is altijd de letter L en deze stond voor Luftwaffe. Oftewel het betreft hier een Luftwaffe bunker. Het volgende cijfer in het bunkernummer is het cijfer 100. Dit getal was de stellingcode van de Tigerstelling en gaf dus aan dat de bunker zich in deze stelling bevond. Het laatste cijfer van het bunkernummer in ons voorbeeld is het cijfer 29. Dit was het feitelijke bunkernummer wat aangaf dat het om bunker 29 van de Tigerstelling ging.

A.L.100.29 – Luftwaffe sector A, Waddengebied. L = Luftwaffebunker, behorende tot stelling 100, de Tigerstelling, bunker 29


Luftwaffe gebieden in het Nederlands kustgebied
Sector:
Gebied:
Sector A
Sector A bestreek de Waddeneilanden vanaf Schiermonnikoog tot en met Texel.
Sector B Sector B bestreek het gebied vanaf Den Helder tot en met Petten.
Sector C Sector C bestreek het gebied vanaf Schoorl tot en met Zandvoort.
Sector D Sector D bestreek het gebied vanaf Katwijk tot en met Scheveningen.
Sector E Sector E bestreek het gebied vanaf Hoek van Holland tot en met Oostvoorne.
Sector F Sector F bestreek het gebied rond Schouwen Duivenland.
Sector G Sector G bestreek het gebied rond Walcheren.

Radarstellingen uitgerust met Luftwaffe bouwnummers
Sector:
Stellingcode:
Stp.Gr:
Stellingnaam:
AL
100 Terschelling Bp.4 – Stp.V L. Nachrichtenanlage “Tiger”
BL 113 Den Helder Bp.44 – LW.Nachr-.Anlage “Mammut”
Bp.45 – LW.Nachr-.Anlage “Salzhering”
BL 114 Den Helder Bp.45 – LW.Nachr-.Anlage “Knickebein”
BL 116 Petten Bp.55a L – Elektra Petten
CL 120 Schoorl Bp.58 – Stp.XVIII H.L – Nachrichtenanlage “Wasserman”
CL 123 IJmuiden Bp.143 – W.N.43a L – Luftwaffe Flakbatterie IJmuiden
CL 124 IJmuiden Bp.132 – LW. Funkzendezentrale
CL 126 Zandvoort Bp.158 – Stp.XXXI – Luftwaffe Funksende-Anlage “Zander”
DL 132 Katwijk Bp.190 – Stp.XXXVIc L – Schwere Luftwaffe Flakbatterie
CL 133 Castricum Bp.60 – W.N.38 L – “Elefant”

Vanaf Oostvoorne is er verandering in de Luftwaffe bouwnummers te bemerken. Op Oostvoorne zijn de bomvrije bunkers bijvoorbeeld niet meer voorzien van de letters “EL” De dunwandige bunkers zijn daarnaast wel weer voorzien van de voorvoegsels maar niet meer voorzien van de stellingcode. Bijvoorbeeld de Küver 450a in Baupunkt 36 heeft het bouwnummer “EL197” Op Schouwen-Duivenland werd het weer anders toegepast. Op het vliegveld van Burgh Haamstede zijn de sectornummers niet voor het bouwnummer geplaatst maar voor aanwijzing van het bunkertype. (FL501)