V.I.S. Kazematten die in de jaren 30 van de vorige eeuw zijn gebouwd zijn gevechtsschuilplaatsen die zijn gebouwd volgens het "Voorschrift Inrichten Stellingen nummer 77" oftewel V.I.S. Dit voorschrift was een handboek uit januari 1928 met daarin handleidingen voor gestandaardiseerde stellingbouw. Dit voorschrift bestond uit tien delen en gaf de militaire de benodigde kennis om onder oorlogsomstandigheden stellingen te kunnen bouwen en inrichten. Voor de kazematten werd gebruik gemaakt van deel VII getiteld "Bouw van zware gewapend beton-schuilplaatsen" waardoor de militaire zonder veel bouwtechnisch inzicht en ervaring in staat waren om doeltreffende maar toch simpele kazematten te kunnen bouwen bestaande uit 10 verschillende types. In de Nieuwe Hollandse Waterlinie zijn 34 van deze V.I.S. Kazematten gebouwd waarvan er nog 25 aanwezig zijn. In het Zuidfront van de Vesting Holland zijn vijf V.I.S kazematten gebouwd waarvan er drie stuks in de brugpijlers van bruggen zijn gebouwd. Tot slot zijn er in het Westfront ook nog vijf V.I.S kazematten gebouwd waarvan er één exemplaar in Velsen-Zuid is gesloopt. In totaal zijn er dus 44 van deze kazematten gebouwd waarvan er vandaag de dag nog 32 resteren.
| V.I.S Overmeer |
| | V.I.S Vreeland |
| | V.I.S Kijkuit |
|
In de meeste kazematten stond een mitrailleur opgesteld en in enkele kazematten een kanon van 6 cm die later bij enkele kazematten weer zijn vervangen voor een 5 cm kanon. Ook zien we bij Fort Kijkuit dat er zowel een mitrailleur als wel een kanon is geplaatst en dat de kazematten in de pijlers van bruggen een dubbele mitrailleur stond opgesteld.
Opvallend is bij sommige kazematten dat er boven de ingang zowel de naam van de kazemat in het beton is mee gestort als wel het bouwjaar. Elders zien we enkel het bouwjaar boven de ingang terug komen. Vrijwel alle kazematten hadden het schootveld op een weg gericht die door de hogere ligging niet onderwater gezet kon worden. Feitelijk het zelfde verhaal waarvoor de forten zijn gebouwd. Veel V.I.S kazematten staan dan ook op of in de nabijheid van een fort. Onderstaand treft u een overzicht van de gebouwde kazematten en welke er nog aanwezig zijn en daaronder een map zodat u zelf indien gewenst kan terug vinden.
| V.I.S Spion |
| | V.I.S Muiden-Oost |
| | Muiden-West |
|
V.I.S Kazematten |
Nr: | Plaats: | Naam: | Bewapening: | Linie: | Aanwezig: |
1 | Muiderberg | Hakkelaarsbrug Noord | Mitrailleur | Nieuwe Hollandse Waterlinie | Aanwezig |
2 | Muiderberg | Hakkelaarsbrug Midden | Kanon | Nieuwe Hollandse Waterlinie | Gesloopt |
3 | Muiderberg | Hakkelaarsbrug Zuid | Mitrailleur | Nieuwe Hollandse Waterlinie | Aanwezig |
4 | Muiden | Muiden Oost | Mitrailleur | Nieuwe Hollandse Waterlinie | Aanwezig |
5 | Muiden | Muiden Midden | Kanon | Nieuwe Hollandse Waterlinie | Gesloopt |
6 | Muiden | Muiden West | Mitrailleur | Nieuwe Hollandse Waterlinie | Aanwezig |
7 | Uitermeer | Keverdijk | Mitrailleur | Nieuwe Hollandse Waterlinie | Aanwezig |
8 | Uitermeer | Uitermeer | Kanon | Nieuwe Hollandse Waterlinie | Gesloopt |
9 | Hinderdam | Hinderdam | Mitrailleur | Nieuwe Hollandse Waterlinie | Aanwezig |
10 | Nederhorst Den Berg | Overmeer | Mitrailleur | Nieuwe Hollandse Waterlinie | Aanwezig |
11 | Vreeland | Vreeland | Mitrailleur | Nieuwe Hollandse Waterlinie | Aanwezig |
12 | Kortenhoef | Kijkuit | Mitrailleur Kanon | Nieuwe Hollandse Waterlinie | Aanwezig |
13 | Loosdrecht | Spion | Kanon | Nieuwe Hollandse Waterlinie | Aanwezig |
14 | Utrecht | Ezelsdijk | Mitrailleur | Nieuwe Hollandse Waterlinie | Gesloopt |
15 | Utrecht | Biltstraat I | Mitrailleur | Nieuwe Hollandse Waterlinie | Aanwezig |
16 | Utrecht | Biltstraat II | Mitrailleur | Nieuwe Hollandse Waterlinie | Aanwezig |
17 | Utrecht | Biltstraat III | Kanon | Nieuwe Hollandse Waterlinie | Aanwezig |
18 | Utrecht | Biltstraat IV | Mitrailleur | Nieuwe Hollandse Waterlinie | Aanwezig |
19 | Utrecht | Biltstraat V | Mitrailleur | Nieuwe Hollandse Waterlinie | Gesloopt |
20 | Utrecht | Ridderschap Kade | Mitrailleur | Nieuwe Hollandse Waterlinie | Gesloopt |
21 | Utrecht | Vossegat Noord | Mitrailleur | Nieuwe Hollandse Waterlinie | Gesloopt |
22 | Utrecht | Vossegat Midden | Mitrailleur 2x | Nieuwe Hollandse Waterlinie | Gesloopt |
23 | Utrecht | Vossegat Zuid | Mitrailleur | Nieuwe Hollandse Waterlinie | Gesloopt |
24 | Utrecht | Lunet I | Mitrailleur | Nieuwe Hollandse Waterlinie | Aanwezig |
25 | Utrecht | Lunet III | Mitrailleur 2x | Nieuwe Hollandse Waterlinie | Aanwezig |
26 | Utrecht | Lunet IV | Mitrailleur 2x | Nieuwe Hollandse Waterlinie | Aanwezig |
27 | Nieuwegein | Overeind II | Mitrailleur | Nieuwe Hollandse Waterlinie | Aanwezig |
28 | Nieuwegein | Schalkwijkse Wetering | Mitrailleur 2x | Nieuwe Hollandse Waterlinie | Aanwezig |
29 | Vianen | Lekbrug (Brugpijler) | Mitrailleur 2x | Nieuwe Hollandse Waterlinie | Aanwezig |
30 | Nieuwegein | Vreeswijk Oost | Mitrailleur | Nieuwe Hollandse Waterlinie | Aanwezig |
31 | Nieuwegein | Vreeswijk West | Mitrailleur | Nieuwe Hollandse Waterlinie | Aanwezig |
32 | Everdingen | Diefdijk Noord | Mitrailleur | Nieuwe Hollandse Waterlinie | Aanwezig |
33 | Everdingen | Diefdijk Zuid | Kanon | Nieuwe Hollandse Waterlinie | Aanwezig |
34 | Gorinchem | Gorinchem | Kanon | Nieuwe Hollandse Waterlinie | Aanwezig |
35 | Strijensas | Hollands Diep I | Mitrailleur | Zuidfront Vesting Holland | Aanwezig |
36 | Strijensas | Hollands Diep II | Mitrailleur | Zuidfront Vesting Holland | Gesloopt |
37 | Willemsdorp | Willemsdorp (Brugpijler) | Mitrailleur 2x | Zuidfront Vesting Holland | Gesloopt |
38 | Dordrecht | Dordrecht (Brugpijler) | Mitrailleur 2x | Zuidfront Vesting Holland | Aanwezig |
39 | Hendrik ido Ambacht | Hendrik ido Ambacht (Brugpijler) | Mitrailleur 2x | Zuidfront Vesting Holland | Aanwezig |
40 | Haarlemmermeer | Slotertocht Noord | Mitrailleur | Westfront Vesting Holland | Aanwezig |
41 | Haarlemmermeer | Slotertocht Midden | Kanon | Westfront Vesting Holland | Aanwezig |
42 | Haarlemmermeer | Slotertocht Zuid | Mitrailleur | Westfront Vesting Holland | Aanwezig |
43 | Velsen-Zuid | Zijkanaal B Noord | Kanon | Westfront Vesting Holland | Gesloopt |
44 | Velsen-Zuid | Zijkanaal B Zuid | Mitrailleur | Westfront Vesting Holland | Aanwezig |