V.I.S. Kazematten


V.I.S. Kazematten die in de jaren 30 van de vorige eeuw zijn gebouwd zijn gevechtsschuilplaatsen die zijn gebouwd volgens het "Voorschrift Inrichten Stellingen nummer 77" oftewel V.I.S. Dit voorschrift was een handboek uit januari 1928 met daarin handleidingen voor gestandaardiseerde stellingbouw. Dit voorschrift bestond uit tien delen en gaf de militaire de benodigde kennis om onder oorlogsomstandigheden stellingen te kunnen bouwen en inrichten. Voor de kazematten werd gebruik gemaakt van deel VII getiteld "Bouw van zware gewapend beton-schuilplaatsen" waardoor de militaire zonder veel bouwtechnisch inzicht en ervaring in staat waren om doeltreffende maar toch simpele kazematten te kunnen bouwen bestaande uit 10 verschillende types. In de Nieuwe Hollandse Waterlinie zijn 34 van deze V.I.S. Kazematten gebouwd waarvan er nog 25 aanwezig zijn. In het Zuidfront van de Vesting Holland zijn vijf V.I.S kazematten gebouwd waarvan er drie stuks in de brugpijlers van bruggen zijn gebouwd. Tot slot zijn er in het Westfront ook nog vijf V.I.S kazematten gebouwd waarvan er één exemplaar in Velsen-Zuid is gesloopt. In totaal zijn er dus 44 van deze kazematten gebouwd waarvan er vandaag de dag nog 32 resteren.

V.I.S Overmeer
V.I.S Vreeland
V.I.S Kijkuit

In de meeste kazematten stond een mitrailleur opgesteld en in enkele kazematten een kanon van 6 cm die later bij enkele kazematten weer zijn vervangen voor een 5 cm kanon. Ook zien we bij Fort Kijkuit dat er zowel een mitrailleur als wel een kanon is geplaatst en dat de kazematten in de pijlers van bruggen een dubbele mitrailleur stond opgesteld. 

Opvallend is bij sommige kazematten dat er boven de ingang zowel de naam van de kazemat in het beton is mee gestort als wel het bouwjaar. Elders zien we enkel het bouwjaar boven de ingang terug komen. Vrijwel alle kazematten hadden het schootveld op een weg gericht die door de hogere ligging niet onderwater gezet kon worden. Feitelijk het zelfde verhaal waarvoor de forten zijn gebouwd. Veel V.I.S kazematten staan dan ook op of in de nabijheid van een fort. Onderstaand treft u een overzicht van de gebouwde kazematten en welke er nog aanwezig zijn en daaronder een map zodat u zelf indien gewenst kan terug vinden. 

V.I.S Spion
V.I.S Muiden-Oost
Muiden-West

V.I.S Kazematten

Nr:

Plaats:

Naam:

Bewapening:

Linie:

Aanwezig:

1

Muiderberg

Hakkelaarsbrug Noord

Mitrailleur

Nieuwe Hollandse Waterlinie

Aanwezig

2

Muiderberg

Hakkelaarsbrug Midden

Kanon

Nieuwe Hollandse Waterlinie

Gesloopt

3

Muiderberg

Hakkelaarsbrug Zuid

Mitrailleur

Nieuwe Hollandse Waterlinie

Aanwezig

4

Muiden 

Muiden Oost

Mitrailleur

Nieuwe Hollandse Waterlinie

Aanwezig

5

Muiden

Muiden Midden

Kanon

Nieuwe Hollandse Waterlinie

Gesloopt

6

Muiden 

Muiden West

Mitrailleur

Nieuwe Hollandse Waterlinie

Aanwezig

7

Uitermeer

Keverdijk

Mitrailleur

Nieuwe Hollandse Waterlinie

Aanwezig

8

Uitermeer

Uitermeer

Kanon

Nieuwe Hollandse Waterlinie

Gesloopt

9

Hinderdam

Hinderdam

Mitrailleur

Nieuwe Hollandse Waterlinie

Aanwezig

10

Nederhorst Den Berg

Overmeer

Mitrailleur

Nieuwe Hollandse Waterlinie

Aanwezig

11

Vreeland

Vreeland

Mitrailleur

Nieuwe Hollandse Waterlinie

Aanwezig

12

Kortenhoef

Kijkuit

Mitrailleur Kanon

Nieuwe Hollandse Waterlinie

Aanwezig

13

Loosdrecht

Spion

Kanon

Nieuwe Hollandse Waterlinie

Aanwezig

14

Utrecht

Ezelsdijk

Mitrailleur

Nieuwe Hollandse Waterlinie

Gesloopt

15

Utrecht

Biltstraat I

Mitrailleur

Nieuwe Hollandse Waterlinie

Aanwezig

16

Utrecht

Biltstraat II

Mitrailleur

Nieuwe Hollandse Waterlinie

Aanwezig

17

Utrecht

Biltstraat III

Kanon

Nieuwe Hollandse Waterlinie

Aanwezig

18

Utrecht

Biltstraat IV

Mitrailleur

Nieuwe Hollandse Waterlinie

Aanwezig

19

Utrecht

Biltstraat V

Mitrailleur

Nieuwe Hollandse Waterlinie

Gesloopt

20

Utrecht

Ridderschap Kade

Mitrailleur

Nieuwe Hollandse Waterlinie

Gesloopt

21

Utrecht

Vossegat Noord

Mitrailleur

Nieuwe Hollandse Waterlinie

Gesloopt

22

Utrecht

Vossegat Midden

Mitrailleur 2x

Nieuwe Hollandse Waterlinie

Gesloopt

23

Utrecht

Vossegat Zuid

Mitrailleur

Nieuwe Hollandse Waterlinie

Gesloopt

24

Utrecht

Lunet I

Mitrailleur

Nieuwe Hollandse Waterlinie

Aanwezig

25

Utrecht

Lunet III

Mitrailleur 2x

Nieuwe Hollandse Waterlinie

Aanwezig

26

Utrecht

Lunet IV

Mitrailleur 2x

Nieuwe Hollandse Waterlinie

Aanwezig

27

Nieuwegein

Overeind II

Mitrailleur

Nieuwe Hollandse Waterlinie

Aanwezig

28

Nieuwegein

Schalkwijkse Wetering

Mitrailleur 2x

Nieuwe Hollandse Waterlinie

Aanwezig

29

Vianen 

Lekbrug (Brugpijler)

Mitrailleur 2x

Nieuwe Hollandse Waterlinie

Aanwezig

30

Nieuwegein

Vreeswijk Oost

Mitrailleur

Nieuwe Hollandse Waterlinie

Aanwezig

31

Nieuwegein

Vreeswijk West

Mitrailleur

Nieuwe Hollandse Waterlinie

Aanwezig

32

Everdingen

Diefdijk Noord

Mitrailleur

Nieuwe Hollandse Waterlinie

Aanwezig

33

Everdingen

Diefdijk Zuid

Kanon

Nieuwe Hollandse Waterlinie

Aanwezig

34

Gorinchem

Gorinchem

Kanon

Nieuwe Hollandse Waterlinie

Aanwezig

35

Strijensas

Hollands Diep I 

Mitrailleur

Zuidfront Vesting Holland

Aanwezig

36

Strijensas

Hollands Diep II 

Mitrailleur 

Zuidfront Vesting Holland

Gesloopt

37

Willemsdorp

Willemsdorp (Brugpijler)

Mitrailleur 2x

Zuidfront Vesting Holland

Gesloopt

38

Dordrecht

Dordrecht (Brugpijler)

Mitrailleur 2x

Zuidfront Vesting Holland

Aanwezig

39

Hendrik ido Ambacht

Hendrik ido Ambacht (Brugpijler)

Mitrailleur 2x

Zuidfront Vesting Holland

Aanwezig

40

Haarlemmermeer

Slotertocht Noord

Mitrailleur

Westfront Vesting Holland

Aanwezig

41

Haarlemmermeer

Slotertocht Midden

Kanon

Westfront Vesting Holland

Aanwezig

42

Haarlemmermeer

Slotertocht Zuid

Mitrailleur

Westfront Vesting Holland

Aanwezig

43

Velsen-Zuid

Zijkanaal B Noord

Kanon

Westfront Vesting Holland

Gesloopt

44

Velsen-Zuid

Zijkanaal B Zuid

Mitrailleur

Westfront Vesting Holland

Aanwezig